12.SINIF FİZİK

1 FİZİK BİLİMİNE GİRİŞ 1. FİZİĞİN UĞRAŞ ALANLARI

2 Evrenin veya olayların bir bölümünü konu olarak seçen, deney ve gözlemlere dayalı olarak sonuç çıkarmaya çalışan düzenli bilgilere bilim denir.

3 Doğa olaylarını konualan bilim dalına fizik adı verilir.Fizik, maddenin yapısal özelliklerini ve niteliklerini değiştirmeyenolay ve hareketleri inceleyerek bunları kanunlara bağlar.

4 Bir konuda yapılacak gözlemleri düzenlemek ve açıklamak için bilim insanları tarafından
bazı görüş veya modeller geliştirilir.Bu görüş veya modellere teori(kuram) denir. Teoriler gözlemlerden türetilmez.

5 Fiziğin Alta Alanları: Konular
MekanikKuvvet, hareket ve enerji ilişkisiElektromanyetizmaSabit veya hareket hâlindeki elektrik yüklerininmanyetik ve elektrik alanlarla etkileşimiOptik(Işık Bilgisi)Işığın yapısı, ışıkta kırılma, yansıma, kırınımve girişim olayları, mercek, dürbün, mikroskop veteleskop gibi araçların yapımıTermodinamikEnerji, enerji değişimleri,ısı, sıcaklık, genleşme ve bunlararasındaki ilişkiler

6 Fiziğin Alta Alanları: Konular
Atom ve MolekülFiziğiAtomların etkileşimleri, atomun ve moleküllerinyapısı, enerji düzeyleriNükleer FizikAtom çekirdeğinin yapısı, çekirdekte bulunannötron ve protonların etkileşimleri, nükleer kuvvetler, çekirdekışımaları ve bunların etkileriKatı Hâl FiziğiKatı hâldeki maddelerin manyetik, elektriksel, esneklik ve benzeri özellikleriYüksekEnerji veParçacık FiziğiMaddenin temel yapısı ve temel yapı taşlarının birbirleriyle etkileşimleri, maddenin plazma hâli

7 2.Bilimsel Çalışma Yöntemi:
Problemin belirlenmesi: Merak ve hayal kurmaya bağlı olarak araştırma konusunun (problemin) belirlenmesi aşamasıdır.Gözlem: Belirlenen problemle ilgili gözlem yapılması basamağıdır.Nitel gözlem ve nicel gözlem olmak üzere iki çeşit gözlemvardır.Olaylara müdahale etmeden, duyu organları ile yapılan gözlemlerenitel gözlem denir. Ölçmeye ve deneye dayalı gözlemlereise nicel gözlem adı verilir. Bir olayın iyi anlaşılması ve sonuçlarındoğru ifade edilebilmesi için nicel gözlem yapmak gerekir. Nitel gözlemlersırasında ölçme araçları kullanılmaz, nicel gözlemler ölçmearaçları ile yapılır.

8 • Verilerin toplanması: Veriler, problemle ilgili gerçekleri içerir.
Gözlemler sırasında elde edilen veriler toplanıp düzenlenir.• Hipotezlerin kurulması: Hipotezler, problemle ilgili geçiciçözümlerdir. İyi bir hipotez; toplanan verilere uygun olmalı, iyi birçözüm önermeli, deney ve gözlemlere açık olmalıdır.• Tahminlerde bulunma: Kurulan hipotezler doğrultusundamantıklı sonuçların çıkarılmasıdır. Bu sonuçlar ile hipotezler test edilmişolur. Tahminler, “eğer… ise…dır.” şeklinde cümlelerle ifade edilir.• Kontrollü deney: Yapılan tahminlerin geçerli olup olmadığıkontrollü deneyler sonucunda tespit edilir. Kontrollü deneylerde ikiayrı grup olur. Bunlardan biri kontrol grubu, diğeri deney grubudur.Yapılan deneylerde normal koşullara sahip olan gruba kontrolgrubu, farklı koşullarda tutulan çalışma grubuna ise deney grubudenir. Kontrol ve deney gruplarını bir örnekle açıklayalım.• Verilerden sonuç çıkarma: Sonuçların hipotezleri ne ölçüdedesteklediğine ve ne derecede tutarlı olduğuna karar verilmesidir.

9 Bir cismi eğik düzlem üzerinde hareket ettirmek için cisme
uygulanması gereken kuvvetin büyüklüğünü ve kuvvet ile eğik düzlemineğimi arasındaki ilişkiyi araştırdığımızı düşünelim. Bunun içinbirinci aşamada cismi herhangi bir eğik düzlemde hareket ettirerekkuvvetin büyüklüğünü ölçerizÖnceki sınıflarda eğik düzlem hakkında bilgi edinmiştiniz. Bireğik düzlemin boyu değiştirilmeden yüksekliği değiştirilirse eğimide değişir. Deneyin birinci aşamasında kuvvet ölçümü mevcut eğikdüzleme müdahale edilmeden yapılır. Dolayısı ile deneyin birinciaşaması kontrol grubu olarak adlandırılır. İkinci aşamasında diğerbütün özellikler sabit tutularak eğik düzlemin yüksekliği ve bunabağlı olarak eğimi değiştirildiğinden ikinci aşama deney grubu olarakadlandırılır

10 Deney hem kontrol grubunda hem de deney grubunda ayrı ayrı yapılır
Deney hem kontrol grubunda hem de deney grubunda ayrı ayrı yapılır. Deney sonuçlarının tahminleri doğrulaması hipotezin doğru olduğunu gösterir. Aksi durumda mevcut verilerle yeni hipotezler kurularak çalışmalara devam edilir.Verilerden sonuç çıkarma

11 3. Matematik ve Modelleme:
Bir fiziksel olayınicel olarak tanımlayan rakamsal değerlere fiziksel nicelik denir.Özellikle çok sayıda bileşenin ve etkileyicininrol aldığı çevre sistemlerinde olayların sınıflandırılması, birbirleriyleilişkilerinin çözümlenmesi ve başkalarına kolayca anlatılabilmesiiçin yapılan bilimsel çalışmalara modelleme adı verilir. Üç ana grupta örneklendirilebilir:• Benzer modeller• Yarı benzer modeller• Simülasyon modelleri(kitap sayfa 24 okutulur)

12 4. Ölçümler ve BirimlerBir büyüklüğün kendi cinsinden genel kabul görmüş birimlerle karşılaştırılarak belirlenmesine ölçme denir.Uluslararası Bilim Kurulu uzunluk, kütle ve diğertemel büyüklükleri standart hâle getiren kararlar almıştır. Bu kararlara göre oluşturulan birim sistemine Uluslararası Sistem adı verilir.Fransızcası Systeme International d’unites olan uluslararası sistem kısaca SI şeklinde yazılır.

13 TEMEL NİCELİKLER VE BİRİMLERİ
Birim kısaltmalarıuzunlukmetremzamansaniyeskütlekilogramkgakım şiddetiamperAsıcaklıkkelvinKışık şiddetikandelacdmadde miktarımol

14 Fiziksel büyüklükler skaler ve vektörel olmak üzere iki gruba ayrılır:
Skaler büyüklük:Yönü olmayan sadece büyüklüğü olan niceliklerdir. Kütle, uzunluk, hacim gibi…Vektörel büyüklük: Yönü ve büyüklüğü olan niceliklerdir. Ağırlık, konum, hız, kuvvet gibi…